وظیفه مربی طراحی روش بازی تیم و سازماندهی آن است. کافی است شما نگاهی به برترین‌های ورزشی نگاه کنید و تفاوت را در روش چیدمان و نحوه بازی فوتبال آنها ببینید. آرایش و تاکتیک‌های زیادی توسط تیم های مختلف به کار گرفته می شود که صدها شاخه از آن منشعب می شود.

در اینجا ما مربیان را با رایج ترین روش‌ها آشنا می‌کنیم و آنچه که برای موفقیت نیاز دارید به همراه یک مثال از یک تیم را به شما ارائه می‌دهیم تا مسائل را به خوبی درک کنید.

2-4-4 کلاسیک

این آرایش یکی از قدیمی‌ترین آرایش‌های فوتبال است. با وجود قدیمی شدن آن در سال‌های اخیر، 2-4-4 تا حدودی احیا شده، به خصوص توسط لستر سیتی در لیگ برتر انگلیس و توسط اتلتیکو مادرید در لالیگا.

کلید اصلی 2-4-4 در مشارکت و همکاری است. دو مهاجم، زوج هافبک، مدافعین کناری و وینگرها هر کدام نیاز به درک تلپاتی از نقش یکدیگر در زمین دارند.
هافبک‌های چپ و راست زمین غالبا بازیکنان تکنیکی با سرعت بالا و دقت پاس بالا هستند. برای کمک کردن به آنها، مدافعین کناری اورلپ را انجام می دهند تا یک گزینه حمله دیگر ایجاد کنند. نتیجه این کار به وجود آمدن فضای خالی برای دو مهاجم است که همواره باید داخل باکس در کمین باشند تا شانس گل را به دست بیاورند. معمولا این مهاجمان با داشتن مجموعه ای از مهارت‌های متفاوت با هم، یکدیگر را کامل می کنند. برای مثال یک مهاجم قدبلند در نبردهای هوایی موفق است و مهاجم کوتاه تر با چابکی بیشتر می تواند با پاس های زمینی تغذیه شود.

ضعف آرایش 2-4-4 عدم انعطاف پذیری آن و حجم کاری است که از دو هافبک مرکزی انتظار می رود. در فوتبال مدرن بیشتر رایج است که حداقل سه بازیکن در مرکز و اطراف آن ایفای نقش کنند با قرار دادن یک ترکیب دو نفره کوتاه قد در مرکز زمین.

وقتی که با سیستم 2-4-4 بازی می کنید باید هافبک های مرکزی خستگی ناپذیری انتخاب کنید. کسانی که به راحتی بتوانند هم در حمله و هم در دفاع شرکت کنند.
یک مثال خیلی خوب از 2-4-4 برد سه گانه توسط منچستریونایتد در اواخر دهه 90 میلادی است. آنها تمام عناصری که مورد نیاز بود را در اختیار داشتند: دو تا از بهترین وینگرها، یک همکاری در حمله که به خوبی می‌دانستند پشت خط دفاعی کجاست و دو هافبک میانی آماده به کار که توانایی شرکت در دفاع و حمله را داشتند.

تیکی تاکا

هر کسی که در ده سال اخیر فوتبال اروپا را دنبال کرده باشد، شاهد رشد فوتبال تیکی تاکا بوده است. هر دو تیم بارسلونا و اسپانیا از این سبک اقتباس کرده اند، با نتایج عالی و برد عناوین قهرمانی لیگ، جام های اروپایی و تورنمنت های بین المللی.

به طور خلاصه پاسکاری ترکیبی و حرکت سیال بین هر بازیکن درون زمین، که کلید موفقیت آن حضور حداکثری در میانه میدان با بازیکنان با مهارت بالا که بتوانند مالکیت توپ را در بازه های زمانی طولانی در طول بازی حفظ کنند. به اضافه مهاجمین چابک و باهوش که بتوانند فضاهای خالی ایجاد کنند و حریف را به خارج از موقعیت های خود بکشانند.
یک اصطلاح معروف فوتبالی می گوید:”اگر حریف نتواند توپ را به دست بیاورد، نمی تواند به گل دست یابد”.

تیکی تاکا بر اصل در اختیار داشتن توپ در حدود %70-60 مسابقه و کنترل سرعت بازی استوار است.

دشوار است که یک ارایش خاص برای این سیستم بازی تعریف کرد چرا که سیالیت، یکی از کلیدهای کارکرد آن است. اما داشتن یک هافبک نگه دارنده یک الزام است. فضا برای عملکرد چنین هافبک هایی با پیشروی مستمر مدافعین کناری که رو به جلو حرکت می کنند و به حرکت تهاجمی اضافه می شوند، افزایش می یابد.

در یورو 2008 راموس و خوان کاپدویلا هر دو رو به جلو حرکت می کردند و شکل آرایش هافبک های حریف را بر هم می زدند تا جایی که یک راه خروجی برای بازیکنان هافبک مالک توپ فراهم آورند.

فوتبال تیکی تاکا در سالهای اخیر افت داشته، به خصوص وقتی حریفان موفق به پرس کردن تیم دارای مالکیت توپ شدند یا آنها را در ضدحملات شکست دادند. امروزه بهترین نوع مقابله به تیکی تاکا، عقب نشستن و اجازه دادن به تیم حریف است تا در مقابل شما بازی کند و به اندازه کافی فشرده شود تا هر گونه خطر را از یک سوم نهایی دور کنند.
وقتی که توپ دوباره به جریان بازی بازگردد، تیم ها با کمبود نفرات در دفاع مواجه می شوند زیرا در این سیستم تک تک خطوط نیاز به نفرات دارد.

در نتیجه ضعف هایی که در تیکی تاکا وجود دارد، این بازی مستقیم تر شده است. با این حال این سبک به صورتی که ما آن را امروزه می شناسیم بازنگری شده است تا از لحاظ زیبایی در بازی کردن نیز بهبود یابد.

ضد حمله

در حالی که تیکی تاکا در سالهای اخیر رو به افول بوده است، جای آن توسط یکی از ویرانگرترین تاکتیک ها گرفته شده است- ضدحمله.

کشاندن حریف به یک سوم دفاعی خودی و شروع یک ضدحمله بعد از توپ ربایی و انتقال توپ به فاز حمله با سرعت بسیار زیاد.